Nhận thức sâu sắc tinh thần của Nghị quyết số 13-NQ/TW, Ban Chỉ đạo Phát triển KTTT tỉnh, huyện, thành phố, thị xã, Liên minh HTX tỉnh, các cơ quan báo chí, đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên đã triển khai công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức, đồng thời phát động các phong trào thi đua sôi nổi, thiết thực và được hưởng ứng mạnh mẽ như Hội Nông dân có phong trào “Nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau xóa đói, giảm nghèo vươn lên làm giàu chính đáng”; Liên minh HTX tỉnh có 02 phong trào thi đua “Đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của HTX, liên hiệp HTX” và “HTX tiên phong trong xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới”...

Sau khi Nghị quyết được ban hành, môi trường thể chế để KTTT, HTX phát triển từng bước được hoàn thiện, nhiều văn bản quy phạm pháp luật về KTTT, HTX được sửa đổi, bổ sung và ban hành mới. Đặc biệt từ khi có Luật HTX, nhất là Luật HTX năm 2012, các HTX đã có khuôn khổ pháp lý để hoạt động và không ngừng đổi mới. Các HTX có vai trò quan trọng, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người sản xuất, góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn; tạo điều kiện cho các thành viên, hộ nông dân áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm; mở rộng liên kết sản xuất gắn với cơ sở chế biến, bảo quản, nâng cao giá trị sản phẩm đáp ứng nhu cầu tiêu thụ, đem lại thu nhập cao cho thành viên… góp phần thực hiện hiệu quả công tác xây dựng nông thôn mới ở địa phương. Nhiều HTX thành lập và hoạt động mang lại hiệu quả kinh tế cao đã thu hút lực lượng lao động tại nông thôn, đặc biệt là thanh niên, trí thức trẻ có năng lực về làm việc, tạo việc làm với thu nhập ổn định, hạn chế trong chuyển dịch lao động ra khu công nghiệp và thành thị, thúc đẩy các thanh niên có trình độ về nông thôn khởi nghiệp sáng tạo với các mô hình KTTT, HTX, góp phần bảo tồn, phát triển các sản phẩm truyền thống, nâng cao chất lượng sản phẩm gắn ứng dụng công nghệ mới.

Bên cạnh đó, HTX đóng vai trò cầu nối hoặc đại diện cho nông dân đàm phán ký hợp đồng với doanh nghiệp trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm; là nơi trực tiếp triển khai chủ trương tái cơ cấu thông qua việc tổ chức sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi phù hợp với lợi thế từng địa phương và nhu cầu thị trường. Mặt khác, HTX là nơi trung gian chuyển giao ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật đến với từng thành viên, góp phần tăng giá trị sản phẩm hàng hóa nông nghiệp. Trong Đề án tái cơ cấu nông nghiệp của tỉnh có 07 ngành hàng nông nghiệp chủ lực thì hiện có 03 ngành hàng là lúa gạo, gà, hải sản đã được các HTX thực hiện sản xuất liên kết theo chuỗi mang lại giá trị cao…

Có thể nói, các HTX đều có chuyển biến trong sản xuất kinh doanh, năng lực nội tại từng bước được nâng lên, nhiều HTX hoạt động mang tính ổn định và bền vững. Hình thức tổ chức, phương thức hoạt động được đổi mới, phù hợp với yêu cầu sản xuất kinh doanh của HTX và thành viên; tham gia vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển ngành nghề nông thôn… Quá trình đổi mới, phát triển KTTT đã hỗ trợ kinh tế hộ phát triển, đóng góp bình quân 04%/năm trong GDP của tỉnh, góp phần xây dựng hạ tầng kinh tế - xã hội, nhất là ở vùng nông thôn, trong xóa đói giảm nghèo, giải quyết việc làm, xây dựng cộng đồng và xây dựng nông thôn mới. Thông qua hoạt động, các HTX cũng đã khẳng định được vai trò quan trọng không chỉ với sản xuất kinh doanh, phục vụ đời sống của người dân mà còn là nhân tố quan trọng trong thúc đẩy dân chủ hóa, bảo đảm an sinh xã hội, ổn định chính trị ở cơ sở, từng địa phương và cả tỉnh.

Tuy nhiên, đa số các HTX có quy mô còn nhỏ, cơ sở vật chất, kết cấu hạ tầng chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế; việc tiếp cận các nguồn vốn, tín dụng để mở rộng sản xuất, kinh doanh còn gặp rất nhiều khó khăn nên nhiều HTX tăng trưởng chưa ổn định, hiệu quả sản xuất kinh doanh chưa cao. Chất lượng bộ máy quản lý của HTX nhất là Hội đồng quản trị chưa đáp ứng yêu cầu. Thù lao cán bộ quản lý HTX còn thấp nên khó thu hút được cán bộ trẻ có năng lực, được đào tạo chuyên môn về làm việc cho HTX...

Xác định rõ vai trò, vị trí của KTTT, HTX kiểu mới vẫn là xu hướng lựa chọn của cư dân nông nghiệp, nông thôn cũng là phương thức để cư dân nông nghiệp, nông thôn thoát nghèo, vươn lên làm giàu, toàn tỉnh phấn đấu đến năm 2030 thành lập mới từ 01 - 02 liên hiệp HTX, trên 25 HTX /năm và 100 THT/năm; 95% HTX trở lên hoạt động ổn định và có lãi; xây dựng 30 mô hình HTX điển hình tiên tiến toàn diện/năm và 02 mô hình HTX sản xuất, gắn với chuỗi giá trị sản phẩm/năm… Đến năm 2045, phấn đấu doanh thu bình quân của HTX hàng năm tăng từ 10% trở lên; thu nhập bình quân của người lao động trong HTX, của thành viên HTX, tổ viên THT hàng năm tăng gấp 1,5 lần; có khoảng 30% HTX nông nghiệp ứng dựng công nghệ cao…

Để hoàn thành mục tiêu đề ra, trong những năm tới, toàn tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến quan điểm, đường lối, chủ trương, chính sách khuyến khích phát triển KTTT, pháp luật của Đảng, Nhà nước về KTTT, tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức về vị trí, vai trò của KTTT, HTX trong nền kinh tế thị trường; tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy, nâng cao vai trò quản lý của Nhà nước; sự phối hợp của các ngành, đoàn thể trong việc tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT.

Cùng với đó, các cấp, các ngành và địa phương tiếp tục hoàn thiện khung khổ pháp lý, cơ chế, chính sách về KTTT, HTX, đặc biệt chú trọng chính sách hỗ trợ HTX đối với những vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở miền núi; chấn chỉnh và đổi mới trong từng HTX để đảm bảo đúng tính chất là một tổ chức KTTT theo các nguyên tắc tự chủ, tự quản và tự chịu trách nhiệm; đổi mới cả về tổ chức, phương thức quản lý, phân phối và phát huy dân chủ, phục vụ tốt nhất nhu cầu đa dạng của các hộ thành viên, giải quyết được nhiều việc làm, ổn định và tăng thu nhập của thành viên và người lao động; huy động mọi nguồn lực cho phát triển HTX; khuyến khích, tạo điều kiện để các HTX và các thành phần kinh tế khác đầu tư vào HTX đổi mới công nghệ, thiết bị sản xuất, ứng dụng và chuyển giao các tiến bộ khoa học, kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm hàng hóa, dịch vụ, hạ giá thành, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh và sức cạnh tranh; tăng cường các hình thức hợp tác, liên kết, hỗ trợ nông dân trong sản xuất, chế biến, bảo quản, tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị. Các ngành, địa phương cũng sẽ tập trung nguồn lực từ ngân sách Nhà nước và thị trường để hỗ trợ, xây dựng các mô hình KTTT, HTX kiểu mới phù hợp với bối cảnh cuộc cách mạng 4.0, ứng dụng công nghệ số; khuyến khích, hỗ trợ xây dựng mô hình HTX kiểu mới mới gắn với chuỗi giá trị trên quy mô lớn tại vùng dân tộc thiểu số, miền núi, nâng cao vai trò của các chủ thể tham gia liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm giúp HTX ổn định được đầu ra, phát triển chuỗi giá trị sản phẩm bền vững, góp phần xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững ở khu vực vùng dân tộc thiểu số, miền núi.

Ngoài ra, các cấp, các ngành và địa phương tạo điều kiện hỗ trợ, tư vấn HTX ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất nhằm giảm chi phí, hạ giá thành sản phẩm, tăng năng suất, chất lượng, nâng cao thu nhập trên một đơn vị diện tích; cải tiến quy trình canh tác, tăng tỷ lệ cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp, chế biến và gắn với tiêu thụ sản phẩm để giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, góp phần đẩy nhanh việc chuyển dịch cơ cấu lao động trong nông thôn; tạo ra các sản phẩm hàng hóa có thương hiệu, chất lượng cao, khả năng cạnh tranh, đáp ứng nhu cầu thị trường lớn trong và ngoài tỉnh, hơn nữa là thị trường quốc tế, khu vực; tổ chức và hỗ trợ các hoạt động xúc tiến thương mại, giới thiệu sản phẩm, hướng dẫn tạo điều kiện để các HTX, thành viên tìm kiếm đối tác, liên kết hợp tác, nâng cao hiệu quả hoạt động; đi tham quan, học hỏi kinh nghiệm thực tế để áp dụng có hiệu quả vào hoạt động sản xuất kinh doanh cụ thể của từng đơn vị…

PV Mai Anh