Nhận thức được tầm quan trọng trong công tác BV&PTR, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 4527/QĐ-UBND ngày 25/12/2018 về việc phê duyệt Điều chỉnh quy hoạch BV&PTR tỉnh Quảng Bình đến 2020, định hướng đến năm 2025 để triển khai thực hiện; đồng thời triển khai các cơ chế, chính sách về BV&PTR phù hợp với tình hình thực tiễn. Theo kết quả rà soát, điều chỉnh quy hoạch 3 loại rừng tỉnh Quảng Bình đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 thì tổng diện tích quy hoạch lâm nghiệp là 615.530,15 ha, trong đó đất quy hoạch rừng đặc dụng 144.310,83; đất quy hoạch rừng phòng hộ 151.888,88 ha; đất quy hoạch rừng sản xuất 319.330,44 ha.

Kết quả theo dõi diễn biến rừng tính đến ngày 31/12/2020, hiện trạng rừng và đất lâm nghiệp tỉnh gồm: Đất rừng đặc dụng 144.310,83 ha (Đất có rừng 138.579,42 ha, đất chưa có rừng 5.731,41 ha); đất rừng phòng hộ 151.888,88 ha (Đất có rừng 140.712,96 ha, đất chưa có rừng 11.175,92 ha); đất rừng sản xuất 319.330,44 ha (Đất có rừng 249.964,79 ha, đất chưa có rừng 69.365,65 ha).

Nhằm tận dụng và phát huy tối đa các nguồn lực, UBND tỉnh đã huy động và lồng ghép kế hoạch BV&PTR với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, các chương trình, dự án trên cùng địa bàn để nâng cao hiệu quả tổng hợp về kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường, bảo đảm an ninh - quốc phòng; chỉ đạo các sở, ngành, địa phương, chủ rừng thực hiện phương án bảo vệ diện tích rừng hiện có, đặc biệt là các diện tích có nguy cơ bị xâm hại cao. Năm 2021, tổng diện tích hỗ trợ khoán bảo vệ rừng và hỗ trợ bảo vệ rừng theo kế hoạch là 275.643 ha (toàn bộ diện tích này đều được chuyển tiếp từ năm 2020). Trong đó, hỗ trợ khoán bảo vệ rừng 120.132 ha; hỗ trợ bảo vệ rừng 155.511 ha; hỗ trợ cộng đồng vùng đệm theo Quyết định số 24/2012/QĐ-TTg gồm 27 cộng đồng.

6 tháng năm 2021, toàn tỉnh đã sản xuất được 5,5 triệu cây giống các loại. Dự kiến cả năm sẽ chuẩn bị được khoảng 20 triệu cây giống, đảm bảo đáp ứng đủ cây giống trồng rừng theo kế hoạch. Toàn tỉnh cũng đã trồng được 2.866 ha, đạt 32% kế hoạch. Ước cả năm trồng được 9.000 ha (trồng rừng phòng hộ, đặc dụng 438 ha, trồng rừng sản xuất 8.562 ha); khoanh nuôi tái sinh 1.572 ha. Thực hiện Đề án trồng 01 tỷ cây xanh, toàn tỉnh cũng đã trồng được 459.487 cây trồng phân tán. Ước cả năm trồng được khoảng 600.000 cây. Về năng suất rừng trồng bình quân khi khai thác chính là 17 m3/ha/năm. Sản lượng khai thác gỗ từ rừng trồng 208.779 m3, ước cả năm đạt 500.000 m3.

Cùng với việc BV&PTR, các cấp, ngành trong tỉnh cũng đã thực hiện tốt chức năng tham mưu quản lý Nhà nước về lĩnh vực bảo tồn thiên nhiên; tổ chức các đoàn kiểm tra công tác quản lý nuôi nhốt động vật hoang dã tại những cơ sở nuôi nhốt động vật hoang dã trên địa bàn tỉnh; kiểm tra hoạt động du lịch sinh thái tại Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Trong 6 tháng năm 2021, trên địa bàn tỉnh không xảy ra vi phạm về an toàn chuồng trại và môi trường. Các vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp được phát hiện và xử lý kịp thời, đã xử lý 187 vụ, giảm 284 vụ so với năm 2020.

Mặc dù các cấp, ngành, địa phương tỉnh đã chủ động triển khai các nhiệm vụ về BV&PTR theo kế hoạch, tuy nhiên, công tác BV&PTR còn nhiều khó khăn như: Tình trạng khai thác, vận chuyển, buôn bán, chế biến lâm sản trái phép và lấn chiếm rừng, đất rừng vẫn còn xảy ra; giá trị rừng trồng còn thấp, chủ yếu sản phẩm gỗ nhỏ, khai thác khi rừng còn non để bán dăm giấy; việc phát triển rừng sản xuất chưa thực sự đi theo hướng thâm canh, tăng năng suất và giá trị; tình trạng trồng rừng quảng canh, thiếu kỹ thuật của các hộ dân vẫn còn phổ biến; đại đa số chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân chưa thực sự chú trọng về chất lượng nguồn giống cây trồng lâm nghiệp, vẫn còn sử dụng giống trôi nổi, không rõ nguồn gốc trong trồng rừng; việc huy động nguồn lực, các thành phần kinh tế đầu tư vào BV&PTR, đặc biệt là rừng tự nhiên vẫn còn nhiều hạn chế.

Dự báo năm 2022, thiên tai, hạn hán, bão lũ, biến đổi khí hậu tiếp tục ảnh hưởng trực tiếp đến việc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Nguy cơ dịch bệnh bùng phát có thể gây khó khăn cho hoạt động sản xuất nông, lâm nghiệp. Để đảm bảo mục tiêu của tỉnh là bảo vệ tốt diện tích rừng hiện có; sử dụng tài nguyên rừng và quỹ đất được quy hoạch cho các chương trình, dự án một cách hiệu quả, bền vững; giữ ổn định độ che phủ rừng ở mức 68%; tăng năng suất, chất lượng và giá trị của rừng, góp phần bảo vệ đất, chống xói mòn rửa trôi, hạn hán, lũ lụt; đáp ứng cơ bản nhu cầu gỗ, lâm sản cho tiêu dùng trên địa bàn toàn tỉnh; tạo thêm việc làm, nâng cao thu nhập cho đồng bào các dân tộc và các đối tượng lao động trên địa bàn có cuộc sống gắn với nghề rừng, góp phần xoá đói, giảm nghèo, đảm bảo an ninh - quốc phòng, xây dựng nông thôn mới ở miền núi..., các cấp, ngành trong tỉnh sẽ tập trung triển khai một số giải pháp như: Tiếp tục đề nghị hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước cho diện tích bảo vệ rừng là 239.188 ha; trồng rừng tập trung 8.475 ha; xây dựng và thực hiện phương án quản lý rừng bền vững cho 95.558 ha rừng (bao gồm 86.763 ha rừng tự nhiên và 8.795 ha rừng trồng); đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức về vai trò của rừng và công tác bảo vệ rừng cho các đối tượng; kiểm tra, thống kê theo dõi rừng hàng năm; cập nhật chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, kiểm kê rừng theo định kỳ; động viên khuyến khích bằng cơ chế ưu tiên, hỗ trợ và chuyển giao công nghệ để bà con nông dân yên tâm sản xuất lâm nghiệp; đẩy mạnh công tác xã hội hóa theo phương châm bảo vệ rừng là trách nhiệm của mọi cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng sẽ thực hiện công tác giao rừng, cho thuê rừng thống nhất, đồng bộ với giao đất, cho thuê đất, cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất cho các đối tượng để sử dụng lâu dài vào mục đích lâm nghiệp; chỉ đạo các cấp, ngành tiếp tục nghiên cứu ứng dụng và chuyển giao công nghệ về giống cây lâm nghiệp; trồng thử nghiệm, bổ sung tập đoàn giống cây trồng phù hợp điều kiện tự nhiên, mục đích phòng hộ, kinh doanh nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh lâm sản hàng hóa; từng bước chuyển giao quy trình mới trong lĩnh vực sản xuất lâm nghiệp cũng như vận dụng tiến bộ công nghệ về giống, về quy trình trồng rừng kinh tế, rừng thâm canh; nhanh chóng xây dựng chính sách và chiến lược thị trường lâm sản, trong đó quan tâm đến thị trường cho các loại lâm sản ngoài gỗ (đặc sản); tăng cường mở rộng mối quan hệ hợp tác với các tổ chức quốc tế đang triển khai trên địa bàn tỉnh, kêu gọi đầu tư cho phát triển lâm nghiệp thông qua các chương trình bảo tồn đa dạng sinh học, hỗ trợ nâng cao năng lực quản lý lâm nghiệp...

PV: NQ