Thực hiện Nghị quyết 26-NQ/TW ngày 5/8/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, toàn tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo cơ cấu lại ngành nông nghiệp, từng bước chuyển đổi sang cây trồng, vật nuôi có năng suất, chất lượng và hiệu quả cao; chú trọng kêu gọi, hỗ trợ doanh nghiệp liên kết với nông dân, hợp tác xã sản xuất theo chuỗi giá trị, nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ… an toàn thực phẩm, hiệu quả, bền vững, bảo vệ môi trường sinh thái và thích ứng với biến đổi khí hậu. Sản xuất nông nghiệp từng bước chuyển từ nông nghiệp số lượng sang chất lượng, giá trị cao. Theo số liệu của Cục Thống kê tỉnh, giai đoạn 2008 - 2020, tốc độ tăng trưởng bình quân nông, lâm nghiệp, thủy sản đạt 5,02%/năm. Cơ cấu nông nghiệp trong cơ cấu ngành có bước chuyển dịch đáng kể, tỷ trọng nông nghiệp giảm từ 69,3% năm 2008 xuống còn 62,28% năm 2020; lâm nghiệp tăng từ 6,5% lên 8,54% và thuỷ sản tăng từ 23,5% lên 29,22% năm 2020.

Trong lĩnh vực trồng trọt, diện tích gieo trồng hàng năm được phát triển trên 84.000 ha. Diện tích gieo cấy lúa được giữ vững ổn định 52.000 - 54.000 ha; so với năm 2008 diện tích tăng 8,5%, năng suất tăng 7,5%, sản lượng tăng 13,7%. Đặc biệt, trong năm 2011 và 2012 sản lượng lương thực đã đạt trên 28 vạn tấn, vượt chỉ tiêu Chương trình và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV đề ra. Năm 2020, sản lượng lương thực có hạt 297.505 tấn, tăng 13,6% so với năm 2008. Hệ thống thủy lợi được hoàn thiện hơn đã tạo điều kiện mở rộng diện tích gieo cấy trong vụ Đông Xuân và tăng diện tích gieo cấy trong vụ Hè Thu. Toàn tỉnh đã tập trung đẩy mạnh chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang cây trồng khác cho thu nhập cao hơn 02 - 08 lần so với trồng lúa. Đến năm 2020, diện tích chuyển đổi là 4.629 ha, gồm chuyển đổi sang cây trồng cạn 3.229 ha, sang trồng lúa kết hợp nuôi trồng thủy sản duy trì diện tích 1.400 ha. Các cây trồng chuyển đổi cho lãi ròng 25 - 100 triệu đồng/ha/vụ, thu nhập của mô hình trồng lúa kết hợp nuôi trồng thủy sản đạt từ 70 -100 triệu đồng/ha/năm, trong đó mô hình lúa - tôm đạt trên 100 triệu đồng/ha/năm. Trên địa bàn tỉnh cũng đã có trên 6.500 ha áp dụng biện pháp thâm canh lúa cải tiến (SRI), thích ứng với biến đổi khí hậu. Các địa phương đã tích cực dồn điền đổi thửa, tích tụ ruộng đất, sản xuất trên cánh đồng lớn, đưa nhanh cơ giới hoá vào các khâu sản xuất, đồng thời kêu gọi doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh liên kết với nông dân sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Năm 2020, diện tích liên kết sản xuất theo cánh đồng lớn đạt 7.235ha; có khoảng 90% sản lượng sản phẩm được các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh liên kết bao tiêu, hiệu quả lợi nhuận tăng 15 - 20% so với diện tích không thực hiện liên kết. Giá trị sản xuất bình quân/ha đất trồng trọt năm 2020 đạt 48,1 triệu đồng; tăng 14,1 triệu đồng/ha so với năm 2008.

Về chăn nuôi cũng được các cấp, ngành, địa phương phát triển theo hướng trang trại, gia trại, tập trung, thâm canh; áp dụng các tiến bộ kỹ thuật về giống, quy trình chăn nuôi mới, an toàn sinh học; thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch bệnh; liên kết theo chuỗi giá trị. Giai đoạn 2008 - 2020, giá trị sản xuất chăn nuôi tăng bình quân 10%/năm, tỷ trọng chăn nuôi trong cơ cấu ngành tăng từ 41,03% năm 2008 lên 59,01% năm 2020. Năm 2020, tổng đàn gia súc giảm so với năm 2008 do dịch bệnh Viêm da nổi cục trâu bò và Dịch tả lợn châu Phi; đàn gia cầm tăng. Tỷ lệ bò lai, lợn ngoại trong cơ cấu đàn tiếp tục tăng, chất lượng đàn tăng nhờ tập trung đẩy mạnh thụ tinh nhân tạo; đàn trâu 32.694 con, bò 104.592 con, trong đó bò lai hơn 56.000 con, chiếm 53,9% tổng đàn, tăng 42,9%; lợn 237.230 con, lợn lai chiếm trên 90%; gia cầm 4.978.000 con, tăng 119,88%; sản lượng thịt hơi xuất chuồng 70.078 tấn, tăng 73,2% so với năm 2008.

Đối với lĩnh vực thủy sản cũng được chuyển dịch đúng hướng, phát triển đồng bộ cả về nuôi trồng, đánh bắt, dịch vụ hậu cần nghề cá. Năng lực, hiệu quả đánh bắt vùng biển xa ngày càng tăng. Sản lượng thủy sản năm 2020 đạt 87.280 tấn, tăng 111,44% so với năm 2008; giá trị sản xuất thủy sản bình quân giai đoạn 2008 - 2020 tăng 6,8%/năm. Việc thực hiện tốt các chính sách phát triển thủy sản cũng đã tạo động lực rất lớn cho ngư dân mạnh dạn đầu tư đóng mới, cải hoán tàu cá, đầu tư ngư cụ, thiết bị hiện đại khai thác vùng biển xa, gắn với bảo vệ chủ quyền Quốc gia, đồng thời chủ động tổ chức đánh bắt phù hợp mùa vụ và theo hình thức tổ hợp tác, tổ đoàn kết sản xuất ổn định, hiệu quả hơn; năng lực khai thác ngày càng tăng. Bên cạnh đó, nuôi trồng thủy sản cũng từng bước phát triển theo hướng bền vững, đa dạng đối tượng nuôi, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm; diện tích, năng suất, sản lượng không ngừng tăng qua các năm. Năm 2020, diện tích thả nuôi 6.950 ha, tăng 78,8% và sản lượng 13.329 tấn, tăng 75,8% so với 2008; tốc độ tăng trưởng bình quân 4,8%/năm. Giá trị sản xuất bình quân/ha đất nuôi trồng thủy sản năm 2020 đạt 300,4 triệu đồng, tăng 189,5 triệu đồng/ha so với năm 2008.

Trong sản xuất lâm nghiệp, tỉnh cũng đã chuyển đổi theo hướng lâm nghiệp xã hội; chú trọng công tác bảo vệ, chăm sóc rừng; năng suất, chất lượng rừng trồng được cải thiện; trồng rừng gỗ lớn bước đầu phát triển. Giá trị sản xuất lâm nghiệp năm 2020 đạt 1.291,6 tỷ đồng (năm 2008 là 308,4 tỷ đồng), tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2008 - 2020 đạt 09%/năm. Công tác quản lý bảo vệ rừng, phòng, chống cháy rừng được các cấp, ngành, đơn vị, địa phương thực hiện có hiệu quả. Tình trạng khai thác, vận chuyển, mua bán lâm sản, động vật hoang dã trái phép từng bước được hạn chế. Số vụ và thiệt hại do cháy rừng hàng năm giảm đáng kể, góp phần nâng độ che phủ rừng từ 66,86% năm 2008 lên 67,88% năm 2020, đứng thứ hai toàn quốc.

Có thể thấy, qua gần 13 năm thực hiện Nghị quyết 26-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương, giá trị sản xuất nông nghiệp ngày càng tăng, sản xuất nông nghiệp chuyển mạnh từ sản xuất số lượng sang chất lượng, hiệu quả, có giá trị gia tăng cao. Cơ cấu cây trồng, vật nuôi chuyển dịch đúng hướng; giá trị ngành chăn nuôi chiếm tỷ trọng cao; khai thác xa bờ phát triển mạnh, nuôi trồng thủy sản theo hướng thâm canh, bền vững tăng nhanh. Nhiều tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới có hiệu quả đã được nhân rộng vào sản xuất, hướng tới nền nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, công nghệ cao, thân thiện với môi trường.

Giai đoạn 2021 - 2030, với mục tiêu là tiếp tục xây dựng nền nông nghiệp phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, thông minh, thích ứng với biến đổi khí hậu; nâng cao giá trị gia tăng, sản xuất hàng hóa lớn có năng suất, chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh cao; phấn đấu đến năm 2030, tốc độ tăng trưởng nông, lâm, ngư nghiệp khoảng 3,5 - 4%/năm trên cơ sở tái cơ cấu ngành; ổn định tỷ lệ che phủ rừng đạt 68%... các cấp ngành, địa phương trong tỉnh sẽ triển khai một số giải pháp như: Thực hiện đồng bộ, hiệu quả nhiệm vụ cơ cấu lại ngành; tập trung cao nguồn lực để phát triển những ngành sản xuất lợi thế, có thị trường, triển vọng phát triển thành hàng hóa quy mô lớn, hiệu quả cao; thúc đẩy chuyển giao và ứng dụng khoa học, công nghệ; ứng dụng nhanh thành quả của cách mạng công nghiệp 4.0, công nghệ cao để tạo tăng trưởng đột phá; có chính sách kích thích mạnh mẽ doanh nghiệp đầu tư phát triển nông nghiệp; xây dựng mô hình phát triển nông nghiệp thông minh, thích ứng với biến đổi khí hậu, gắn với du lịch sinh thái ở những vùng có điều kiện.

PV: NQ