Trong những năm qua, được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền và toàn xã hội, nỗ lực phấn đấu của cán bộ, giáo viên, nhân viên ngành Giáo dục và Đào tạo, công tác xây dựng trường chuẩn Quốc gia trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả quan trọng. Số trường chuẩn Quốc gia từ mầm non đến trung học phổ thông ngày càng tăng, đem lại diện mạo mới, lợi ích thiết thực cho cộng đồng và tạo ra sự chuyển biến tích cực về chất lượng giáo dục toàn diện trong hệ thống trường học. Tính đến ngày 31/12/2021, toàn tỉnh có 258/567 trường đã được công nhận đạt chuẩn Quốc gia còn thời hạn, đạt tỷ lệ 45,5%, trong đó mầm non 71/183 trường, tỷ lệ 38,8%; tiểu học 101/185 trường, tỷ lệ 54,6%; trung học cơ sở 80/167 trường, tỷ lệ 47,9%, trung học phổ thông 06/32 trường, tỷ lệ 18,8%. Nổi bật có một số địa phương có số lượng trường đạt chuẩn Quốc gia chiếm tỷ lệ khá cao như huyện Tuyên Hóa, thị xã Ba Đồn, huyện Lệ Thủy.

Để đạt được kết quả đó, thời gian qua, cùng với việc lập kế hoạch, hướng dẫn, chỉ đạo các Phòng Giáo dục và Đào tạo, cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh triển khai công tác xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia, Sở Giáo dục và Đào tạo đã tập trung hướng dẫn các đơn vị tổ chức thực hiện việc tự đánh giá, triển khai những hoạt động nhằm nâng cao hơn nữa nhận thức của các cấp quản lý giáo dục, cán bộ, giáo viên về tầm quan trọng của công tác xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia; tăng cường bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ quản lý giáo dục, cán bộ, giáo viên; có biện pháp tích cực, chủ động trong quản lý dạy và học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đưa công tác xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia vào nền nếp. Bên cạnh đó, Sở cũng chỉ đạo các Phòng Giáo dục và Đào tạo, trường phổ thông trực thuộc đẩy mạnh thực hiện công tác kiểm định chất lượng giáo dục và xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia; rà soát nhu cầu cơ sở vật chất trường học giai đoạn 2021 - 2025; chủ động liên hệ, phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo tập huấn công tác đánh giá ngoài cơ sở giáo dục phổ thông cho cán bộ, giáo viên cốt cán của ngành.

Mặt khác, các huyện, thị xã, thành phố cũng tập trung chỉ đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các phòng, ban chuyên môn cấp huyện làm việc với lãnh đạo các xã, phường, thị trấn tổ chức khảo sát, đánh giá, rà soát các tiêu chí xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia, đặc biệt về tăng trưởng cơ sở vật chất, thiết bị dạy học để đầu tư nguồn lực, kinh phí nhằm thực hiện đảm bảo kế hoạch và tiến độ đề ra; huy động nhiều nguồn kinh phí hỗ trợ các hoạt động giáo dục, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý và dạy học; chỉ đạo các trường học triển khai đồng bộ giải pháp để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; đẩy mạnh chất lượng đội ngũ cũng như cơ cấu tổ chức bộ máy nhà trường đáp ứng tiêu chuẩn trường học đạt chuẩn Quốc gia; tổ chức kiểm tra, tư vấn công tác tự đánh giá cơ sở giáo dục và xây dựng trường chuẩn Quốc gia. Đến hết năm 2021, có 100% cơ sở giáo dục trực thuộc Phòng Giáo dục và Đào tạo các huyện, thị xã, thành phố đã hoàn thành công tác tự đánh giá; 31/32 trường phổ thông hoàn thành công tác tự đánh giá, chiếm tỷ lệ 96,9%; 01/32 trường chưa hoàn thành công tác tự đánh giá, chiếm tỷ lệ 3,1%.

Công tác đánh giá ngoài về chất lượng của các trường cũng được chú trọng, trên cơ sở bám sát tiêu chí đánh giá chất lượng đã được ban hành, các đoàn đánh giá ngoài đã thực hiện đúng quy trình, đánh giá đúng thực chất chất lượng, đảm bảo tính trung thực, khách quan; công khai kết quả đánh giá theo quy định. Trong năm 2021, quy trình đánh giá ngoài được thực hiện tại 107 trường mầm non, phổ thông, trong đó có 34 trường tiếp tục thực hiện của năm 2020, 73 trường đăng ký mới trong năm 2021 đã được Sở Giáo dục và Đào tạo kiểm tra, chấp nhận hồ sơ và ban hành Quyết định thành lập đoàn đánh giá ngoài. Các đoàn đánh giá ngoài đã hoàn thành quy trình đánh giá tại 71/107 trường và đã được Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định cấp Bằng công nhận đạt chuẩn Quốc gia, có 11 trường đang hoàn thiện hồ sơ đánh giá đề nghị công nhận đạt chuẩn Quốc gia vào đầu năm 2022 và 25 trường chuyển sang để tiếp tục thực hiện quy trình đánh giá ngoài.

Mặc dù đã đạt được những kết quả quan trọng, tuy nhiên việc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất tại các trường để đạt chuẩn Quốc gia hiện còn gặp nhiều khó khăn; nhiều trường đã quá thời hạn công nhận đạt chuẩn Quốc gia nhưng không được đầu tư xây dựng để được đánh giá công nhận lại, cụ thể: Tính đến cuối năm 2021, số trường quá hạn đạt chuẩn Quốc gia là 141/567 trường chiếm tỷ lệ 24,9%, trong đó mầm non 37/183 trường, tỷ lệ 20,2%; tiểu học 61/185 trường, tỷ lệ 33%; trung học cơ sở 35/167 trường, tỷ lệ 21%; trung học phổ thông 08/32 trường, tỷ lệ 25%. Riêng huyện Minh Hóa có tỷ lệ trường quá hạn chuẩn Quốc gia rất cao nên chỉ có 04/49 trường đạt chuẩn Quốc gia còn thời hạn. Nhiều trường trong lộ trình đăng ký đánh giá ngoài nhưng chưa đảm bảo tiêu chuẩn về cơ sở vật chất, chủ yếu thiếu phòng bộ môn, phòng phục vụ học tập, số lượng bồn cầu nhà vệ sinh ít, quỹ đất chưa đảm bảo; tại một số trường đã được công nhận đạt chuẩn Quốc gia, cơ sở vật chất xuống cấp, trang thiết bị bắt đầu hư hỏng. Công tác xã hội hóa chưa được quan tâm đúng mức, một số địa phương có biểu hiện trông chờ vào nguồn đầu tư của Nhà nước. Do đó, nguồn lực xã hội hóa mới chỉ đáp ứng được một phần nhỏ so với nhu cầu của các đơn vị. Một số địa phương, do ảnh hưởng của trận lũ lụt lịch sử năm 2020 để lại nên cơ sở vật chất của nhiều trường học bị tàn phá, xuống cấp nghiêm trọng như huyện Lệ Thủy, huyện Quảng Ninh và thị xã Ba Đồn...

Để việc xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia thực hiện hiệu quả, đảm bảo lộ trình theo kế hoạch, tạo động lực phát triển mạnh mẽ sự nghiệp giáo dục và đào tạo của tỉnh, thời gian tới, Sở Giáo dục và Đào tạo tiếp tục phối hợp với các sở, ngành, huyện, thị xã, thành phố thường xuyên quan tâm, đôn đốc công tác xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia đối với các đơn vị trường học trên địa bàn; tạo điều kiện thuận lợi về cơ chế, tài chính, đội ngũ hỗ trợ các đơn vị trường học đẩy nhanh tiến độ xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia; đặc biệt ưu tiên bố trí nguồn kinh phí, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho các trường trong Đề án xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia giai đoạn 2021 - 2025; đẩy mạnh tuyên truyền, huy động các nguồn lực, tham mưu cho tỉnh ban hành các cơ chế, chính sách tạo thuận lợi hơn nữa cho các đơn vị, trường học và toàn ngành phấn đấu đạt mục tiêu xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia trong giai đoạn 2021 - 2025.

PV:NQ