Các nhà phao nổi tại xã Minh Hóa, Tân Hóa (huyện Minh Hóa) tạo điều kiện thuận lợi trong việc sinh hoạt văn hóa cộng đồng của Nhân dân

Trong công tác triển khai xây dựng các mô hình chống bão, ngập lũ tại các địa phương, cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp cùng sở, ngành, đơn vị liên quan đã chỉ đạo quyết liệt, sâu sát, quán triệt đến tận cán bộ, Nhân dân nên việc triển khai thực hiện nhanh và có hiệu quả ngay từ khâu bình xét đối tượng đến việc phê duyệt danh sách, triển khai xây dựng. Cùng với đó, các tổ chức phi chính phủ hỗ trợ chương trình, dự án, cơ quan, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh đã kịp thời hưởng ứng, tích cực tham gia ủng hộ xây dựng các mô hình chống bão, ngập lũ trên địa bàn. Nhiều cơ quan thông tin đại chúng cũng đã tích cực phối hợp cùng các cấp để tuyên truyền về ý nghĩa của công tác triển khai xây dựng các mô hình chống bão, ngập lụt.

Để xây dựng mô hình chống bão, ngập lụt nhằm giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai gây ra tại các xã trong tỉnh, Quảng Bình đã vận động nguồn lực từ Trung ương, ngân sách tỉnh và tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ hỗ trợ chương trình, dự án và cơ quan, doanh nghiệp trong, ngoài tỉnh. Các mô hình nhà chống ngập lụt, chống bão lũ triển khai trên địa bàn tỉnh chủ yếu, bao gồm: Nhà sinh hoạt cộng đồng kết hợp làm nơi tránh trú bão (nhà văn hóa, nhà vượt lũ, trụ sở hợp tác xã...); nhà phao tránh lũ nhà chòi vượt lũ được kiên cố hóa để chống bão.

Theo báo cáo của Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn kiêm Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh, đến nay, toàn tỉnh đã thực hiện được khoảng 4.748 công trình nhà chống lũ, bão, cụ thể: 3.861 hộ, trong đó 897 hộ được thực hiện lồng ghép cùng với Dự án “Tăng cường khả năng chống chịu với những tác động của biến đổi khí hậu cho các cộng đồng dễ bị tổn thương ven biển Việt Nam” do Quỹ Khí hậu xanh tài trợ thông qua Chương trình Phát triển của Liên hợp Quốc (Dự án GCF) từ Chương trình hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng tránh bão, lụt theo Quyết định số 48/2014/QĐ-TTg ngày 28/8/2014 của Thủ tướng Chính phủ; 897 nhà kiên cố chống lũ, bão tại 60 xã, phường từ Dự án GCF; 25 công trình nhà sinh hoạt cộng đồng kết hợp làm nơi tránh trú bão, lũ; khoảng 661 nhà phao chống lũ tại địa bàn 02 xã Minh Hóa và Tân Hóa (huyện Minh Hóa); khoảng 200 nhà chòi tránh lũ, bão.

Thông qua việc đầu tư xây dựng các công trình nhà ở chống ngập lụt đã nâng cao khả năng phòng, chống thiên tai, giảm thiệt hại do thiên tai gây ra, phát huy hiệu quả cao trong thực tế. Đặc biệt trong trận lũ lịch sử tháng 10/2020, các nhà chòi kiên cố tránh lũ, bão đã giúp hàng trăm hộ tại huyện Quảng Ninh và Lệ Thủy vượt lũ an toàn đồng thời còn là nơi trú ẩn cho nhiều người trong những ngày nước dâng cao. Cùng với đó, mô hình nhà phao nổi cũng đặc biệt hiệu quả tại các vùng thường xuyên ngập sâu như xã Minh Hóa, Tân Hóa (huyện Minh Hóa) cũng tạo điều kiện thuận lợi trong việc sinh hoạt văn hóa cộng đồng của Nhân dân, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của khu vực hưởng lợi. 

Đặc biệt, từ triển khai thực hiện chính sách, chương trình hỗ trợ công trình nhà ở chống ngập lụt, số hộ nghèo đã giảm đáng kể giúp giảm tỷ lệ hộ nghèo chung cho địa phương; chính quyền địa phương đã đảm bảo tốt hơn công tác trật tự an ninh trong mùa lụt, bão hàng năm do từng hộ được hỗ trợ đã tự mình lo phòng, tránh bão, lụt tại nhà; các hộ dân an tâm làm ăn kinh tế, cất trữ tài sản trong mùa bão, lụt do đã có nhà phòng tránh, bão, lụt; đồng thời khơi dậy tinh thần tương thân, tương ái, đoàn kết giúp đỡ trong cộng đồng theo đúng chủ trương “Nhà nước hỗ trợ, cộng đồng giúp đỡ, hộ gia đ́ình tham gia đóng góp để xây dựng nhà ở”. Ngoài ra, việc vận động, hướng dẫn người nghèo tích cực tham gia xây dựng nhà ở cho chính mình còn tạo cho họ có sự chủ động, tự tin để vươn lên thoát nghèo bền vững.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai các dự án nhà tránh bão, lũ trên địa bàn còn vướng nhiều thủ tục do chưa đưa quy hoạch kế hoạch sử dụng đất hàng năm cho quỹ đất xây dựng công trình nên chậm thủ tục chuyển đổi đất khi triển khai dự án. Công tác tuyên truyền về vận động, kêu gọi hỗ trợ xây dựng mô hình chống bão, ngập lũ còn hạn chế, chưa thường xuyên, sâu, rộng dẫn đến nhà hảo tâm trong nước nước và quốc tế không nắm được nhu cầu để thực hiện việc tài trợ…

Nhìn chung, việc triển khai xây dựng các mô hình nhà chống lũ, bão đã khẳng định chủ trương, quyết sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước trong công tác phòng, chống thiên tai; đồng thời các chính sách, chương trình, dự án xây dựng nhà chống ngập lụt đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ và đánh giá cao của đa số các tầng lớp Nhân dân, đặc biệt là hộ nghèo cũng như cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể từ Trung ương đến địa phương. 

Với thực tế hiện nay, trên địa bàn tỉnh còn nhiều thôn, bản ở khu vực thấp trũng, thường xuyên bị ngập lụt và mưa bão chưa có nhà tránh lũ cộng đồng, vì vậy, tỉnh sẽ tiếp tục kiến nghị đề nghị các Bộ, ngành quan tâm, đồng thời kêu gọi tổ chức, danh nghiệp trong nước lẫn quốc tế chung tay hỗ trợ cho tỉnh xây dựng mô hình chống bão, ngập lũ tại các địa phương trong thời gian tới...

PV Minh Huyền