Ngược tuyến đường 20 Quyết Thắng, xuyên qua Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng lên xã biên giới Thượng Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình là địa bàn định cư chủ yếu của đồng bào Ma Coong từ bao đời (một nhóm của dân tộc Bru - Vân Kiều).

Đường 20 Quyết Thắng, trọng điểm bắn phá của máy bay địch trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đã được bê tông hóa hoàn toàn, chạy uốn lượn dưới cánh rừng già nguyên sinh của dãy Trường Sơn hùng vĩ.

Suốt quá trình di chuyển lên xã biên gới, Đại úy Nguyễn Hoài Nam – thuộc Đội Tuyên truyền - Phòng Chính trị BCH Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Quảng Bình chia sẻ: “Cuộc sống của đồng bào Ma Coong ở vùng đất giữa đại ngàn Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng thay đổi nhiều lắm rồi. Chính quyền địa phương, BĐBP tuyên truyền nên nhân dân đã từ bỏ những phong tục tập quán lạc hậu như: tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, cúng ma ra khỏi đời sống.

Bà con cũng không còn phụ thuộc quá nhiều vào rừng mà đã quen dần với việc lao động, sản xuất, canh tác, chắt chiu lương thực, thực phẩm chăm lo cho cuộc sống, việc học tập của con cái.

Người dân bản Tuộc phát triển bao năm qua luôn có sự đồng hành của BĐBP.

Lên xã Thượng Trạch có một cụm dân cư rất đẹp, đầm ấm được người dân trong vùng gọi là “bản hạnh phúc”. Trong vai trò của cán bộ tuyên truyền, Đại úy Nguyễn Hoài Nam hiểu rất rõ về từng vùng đất biên giới của địa phương. Anh giải thích rõ hơn về tên gọi “bản hạnh phúc” càng khiến cho mọi người thêm nóng lòng được đặt chân đến bản làng nằm giữa đại ngàn.

Quá trình xe di chuyển trên con đường 20 Quyết Thắng, nhìn lên những sườn đồi do người dân phát làm nương rẫy trồng ngô, trồng nếp, thỉnh thoảng lại bắt gặp những hố đất sâu rộng lớn. Hỏi ra mới biết, hố sâu là do bom đạn của kẻ thù rải xuống nhằm cắt đứt tuyến đường chi viện của quân dân miền Bắc cho chiến trường miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Dù đã trải qua hơn nửa thế kỷ nhưng dấu vết những hố bom vẫn còn in hằn đậm nét trên mảnh đất biên giới.

Sự gần gũi của Thiếu tá Lê Minh Tuấn luôn được người dân nơi đây đón nhận

“Chúng ta sắp đến địa phận “bản hạnh phúc” rồi”- Đại úy Nguyễn Hoài Nam nói to. Tại ngã ba đường, xe ô tô dừng lại, có một cán bộ Biên phòng khác đang đứng chờ để đón chúng tôi vào thăm “bản hạnh phúc”.

Thiếu tá Lê Minh Tuấn, thuộc Trạm Quân dân y kết hợp bản 61, Đồn Biên phòng Cà Roòng, đảng viên sinh hoạt tại cơ sở, Phó Bí thư chi bộ bản Tuộc niềm nở chào đón mọi người. Dưới sự hướng dẫn của cán bộ Biên phòng, chúng tôi theo con đường bê tông nhỏ, theo hướng ngược dòng suối A Ky, nước trong vắt vào “bản hạnh phúc”.

Đi bộ vào bản, Thiếu tá Lê Minh Tuấn cho biết, cụm dân cư có 29 hộ/129 nhân khẩu, trong đó nhiều gia đình có con, cháu mang trong mình hai dòng máu Việt Nam - Lào. Từ dưới chân con dốc nhìn lên đỉnh đồi thấp, bằng phẳng, bản Tuộc rất đẹp, những ngôi nhà sàn kiên cố được bố trí theo hàng dọc, lợp mái tôn đỏ. Ở ngôi nhà tại vị trí trung tâm bản, cờ đỏ sao vàng tung bay trong nắng.

Ở bản làng biên giới, cán bộ Biên phòng giới thiệu để chúng tôi gặp một người phụ nữ khá đặc biệt là bà Y Cúc, người gốc Lào. Nếu không được nói trước, không ai có thể nhận ra bà Y Cúc được sinh ra, lớn lên từ cụm bản Noọng Ma, tỉnh Khăm Muộn, (Lào).

Khi được hỏi, bà Y Cúc chia sẻ, trong chiến tranh, quê hương cũng bị bom đạn của Mỹ dội xuống, khiến nhiều người chết, nhà cửa bị tàn phá. Sợ hãi, cô gái trẻ Y Cúc lúc đó đã cùng một số dân bản chọn cho mình cách di tản đi ngược với hướng hành quân của bộ đội Việt Nam và đi sâu vào biên giới tỉnh Quảng Bình lúc nào mà không hề hay biết. Sau đó, Y Cúc ở lại Việt Nam nên duyên vợ chồng với Đinh Chay một trai bản người Ma Coong, có với nhau tất thảy 7 người con, 5 trai, 2 gái, rồi định cư tại bản Tuộc cho đến tận bây giờ.

Trong 17 ngôi nhà được chính quyền địa phương xây dựng, trao tặng nhân dân ở bản thì có 6 ngôi nhà thuộc đại gia đình người phụ nữ gốc Lào.

Cụm dân cư có 29 hộ/129 nhân khẩu, trong đó nhiều gia đình có con, cháu mang trong mình hai dòng máu Việt Nam - Lào.

Dạo một vòng quanh bản Tuộc càng nhận thấy, cụm dân cư biên giới rất sạch sẽ, dường như không có dấu vết của gia súc, gia cầm. Nói về điều này Thiếu tá Lê Minh Tuấn cho biết: “Dân bản có đàn trâu, bò hàng chục con và nhiều loại gia cầm khác nhưng được nuôi nhốt ở một địa điểm khác, chứ không đưa về bản”. So với nhiều bản làng khác, những đứa trẻ ở đây dường như cũng được bố mẹ chăm sóc tốt hơn, chúng nói tốt tiếng phổ thông, trò chuyện với người lạ mà không ngại ngùng.

Một điều khá đặc biệt được ghi nhận ở bản Tuộc là các gia đình thực hiện khá tốt chính sách kế hoạch hóa gia đình và bình đẳng giới. Trong câu chuyện cởi mở, ông Đinh Phương - Trưởng bản Tuộc nói rằng: “Ở đây, mọi gia đình đều sống hòa thuận, đoàn kết, tin tưởng theo chính quyền địa phương, BĐBP để xây dựng cuộc sống ấm no. Nhân dân trong vùng gọi bản chúng tôi là bản hạnh phúc là vì vậy".

Nguồn: congly.vn